"หัองเล็กลำโพงใหญ่ ห้องใหญ่ลำโพงเล็ก"
โดย...อ. ไมตรี ทรัพย์เอนกสันติ
คำถามหนึ่งที่ผมมักจะถูกถาม คือผมควรเล่นลำโพงวางพื้น หรือวางหิ้งดีครับก่อนอื่นเราต้องมาดูว่า "ลำโพงเล็กมีข้อดีข้อเสียอะไรบ้าง?"
(ข้อดี)
1. มักถูกกว่ามาก
2. ดอกแหลมกับกลางทุ้ม มักอยู่ใกล้กัน ทำให้ทุกเสียงออกมาจากจุดเดียวกัน (point source) สุ้มเสียงจะครบเป็นธรรมชาติได้อารมณ์ มิติ เวที ทรงเสียงเป็น 3D ไม่ว่าเสียงดัง เสียงค่อย
3. ทุ้มมักไม่ล้นเกิน จึงมักไม่มีปัญหาทุ้มคับห้อง
4. เหมาะกับผู้ชอบฟังเพลงร้องเป็นหลัก
5. จัดวางง่ายกว่ามาก ไม่เกะกะ
(ข้อเสีย)
1. เปิดดังระดับการแสดงสดไม่ได้ ดูหนัง อัดสุดไม่ได้ บางคู่อาจเกือบได้แต่ จะกินวัตต์มหาศาลต้องจ่ายแพงลิบกับค่าเพาแอมป์วัตสูง กินไฟ
2. ต้องจ่ายค่าขาวาง เผลอๆ เอาค่าขาวางไปเพิ่มเป็นลำโพงวางพื้นได้เลย ( ขาวางดีๆราคาคู่ละเป็นหมื่นบาทขึ้นไป)
3. ใช้กับห้องขนาด ใหญ่ เช่น 4*10 เมตร ขี้นไป ไม่เหมาะ ทุ้มจะน้อยไป
4. จากข้อ3 จึงอาจต้องเพิ่ม ซับวูฟเฟอร์ แต่การจูน ต้องเก่งจริงๆ จึงจะสมบูรณ์ และเหมือนราคาลำโพงรวม ไปชนกับลำโพงใหญ่ และวางพื้น แต่การใช้ซับ จะได้ทุ้มที่ สั่งได้ มากกว่า
ลำโพงใหญ่ ข้อดีข้อเสีย
(ข้อดี)
1. ไม่ต้องเสียค่าขาตั้ง
2. เปิดได้ดังเต็มห้อง ดุจน้องๆ การแสดงสด โดย เฉพาะการฟังเพลงคลาสสิค ประเภทเอากระหึ่ม
3. เสียงควบแน่น อิ่มกว่า
4. รับกำลังขับได้สูงกว่า อัดหนักได้ ดูหนังได้มัน (เกรงใจเพื่อนบ้านด้วย)
(ข้อเสีย)
1. ใหญ่โตเกะกะ หาที่วางยาก อีกทั้งหนักถึงหนักโคตร เวลา จูน ขยับที แทบหมดแรง ขนย้ายทีเรื่องใหญ่
2. แพงถึงโคตรแพงมาก
3. เปิดดัง เสียงมักคับห้อง มักมีปัญหาที่ทุ้ม ทุ้มต่ำ
4. มิติ แทบทั้งหมดสู้ลำโพงเล็กไม่ได้ โดยเฉพาะทรวดทรง 3D ตำแหน่ง ที่ทาง แต่ละชิ้นดนตรี
5. 98% กินวัตต์ ต้องซื้อ แอมป์วัตต์สูงมากๆ มาขับ บางทีแพงกว่าตัวลำโพง
6. ขายต่อยาก ยิ่งลำโพง ขนาดใหญ่ ท่วมหัว ต้องขายขาดทุนเยอะ 40-50 % หรือกว่านั้นหาคนซื้อยากมาก
7,. ลำโพงใหญ่ยักษ์ เปิดค่อย มักฟังไม่เพราะ กินวัตต์มาก (ความไวต่ำกว่า 85 dB/w/m)
8. ลำโพงใหญ่มักปราบอคูสติคยากกว่ามาก
9. จริงๆแล้ว คนขายมักไม่บอกเราว่าใช้ลำโพงเล็กถ้าแอมป์วัตต์ถึงๆเกินตัวจะให้ พลังเสียง สเกลเสียง มหึมาน้องๆ ลำโพงวางพื้นได้เหมือนกัน หรือถ้าเป็นวางพื้นปกติไม่สูงท่วมห้ว ก็สามารถทำให้ได้เสียงมหึมา เกินตัวได้เหมือนกัน
สุดท้าย อย่าตัดสินเสียงจากลำโพง ด้วยขนาดของมัน
